20 ماده سمی تولید شده حین ساخت و ساز

02 دی 1400 | مهندس صدف برخوردار

1- آزبست

شایان به ذکر است که تمامی ساختمان های احداث شده بین سالهای ابتدایی دهه 20 و سالهای انتهایی دهه 80 از قرن بیستم با بکار بردن محصولات حاوی آزبست در دیوارها، سقف ها، عایق ها، طبقات، لوله ها، سیستم های تهویه، اتاق های بخار و ... آزبست تولید می کردند. اما این ماده ساختمانی هنگامی باعث بروز خطر می شود که آسیب ببیند، فرو بریزد یا نیاز به ترمیم داشته باشد. این ماده سبب بروز ریسک سلامتی برای کارگران در محل کار، تعمیرکاران و ساکنین ساختمان می شود. حتی تماس با مقادیر بسیار اندک از این ماده هنگام عملیات ساخت، تخریب، ترمیم، مقاوم سازی و نگهداری باعث بروز مشکلات حاد سلامتی همچون سرطان ریه و تومور بدخیم (حاصل از بافت مزوتلیوم) شود؛ در حقیقت آزبست خود عامل ایجاد مهلک ترین انواع سرطان هاست.

2- سیلیس

سیلیس ماده ای طبیعیست که در مقادیر مختلف در سنگها، رس و ماسه وجود دارد. برای مثال گرانیت حاوی 30-15 درصد سیلیس است، در حالیکه ماسه سنگ بالای %70 سیلیس دارد. این ماده همچنین یکی از اصلی ترین بخشهای تشکیل دهنده مصالح ساختمانی همچون کاشی ها،آجرها، بتن و ملات می باشد. بعد از آزبست سیلیس بیشترین ریسک سلامتی را برای کارگران ساختمانی ایجاد می کند. مقادیر بالا به همراه مدت زمان تماس طولانی با این ماده می تواند منجر به سرطان ریه و سایر مشکلات حاد تنفسی شود.

3- فرمالدهید

فرمالدهید یک گاز بی رنگ از که از طریق مواد ساختمانی و محصولات خانگی انتشار می یابد. فرمالدهید در طیف وسیعی از محصولات مانند آستر عایق بندی و به عنوان ماده چسباننده در پانل های چوبی و محصولات فرش استفاده می شود. هنگامیکه مقادیر بالای فرمالدهید در هوا وجود داشته باشد، می تواند منجر به بروز مشکلات حاد تنفسی مانند آسم و خارش و درماتیت (اماس پوست) شود.

4- دی ایزوسیانات

دی ایزوسیانات ها از خانواده بلوک های ساختمانی شیمیایی بوده که بیشتر در محصولات پلی اورتان مانند فوم های انعطاف پذیر و صلب، پوشش ها، چسباننده ها، درزگیرها و الاستومرها مورد استفاده قرار می گیرند. این ماده شیمیایی نقش بسیار مهمی در تولید مواد بیشماری در صنعت ساختمان سازی و حمل نقل دارد. از اثرات سلامتی مواجهه با فرمالدهید می توان به بروز آسم در محیط کار، تحریک غشاهای مخاطی، سوزش چشم، بینی و گلو، خارش پوست (درماتیت)، آسیب به دستگاه گوارش، برونشیت شیمیایی و التهاب بافت ریوی اشاره نمود.

5- آلکیل فنل

این ماده شیمیایی از اجزای تشکیل دهنده رزین های فنلی است که نزدیک به 50 سال است که مورد استفاده قرار می گیرد. در این ساختمان سازی این مواد عمدتاٌ در لاستیک های با عملکرد بالا، مواد چسباننده، رنگ ها و پوشش ها مورد استفاده مورد استفاده قرار می گیرند.

6- پلی اتیلن کلردار

پلی اتیلن کلردار یک ماده پرکاربرد است که دارای مشخصات ممتاز فیزیکی و مکانیکی مانند مقاومت در برابر مواد شیمیایی، عملکرد عالی در دمای پایین،کند کنندگی اثر شعله، پرکنندگی بالا، مقاومت بالای کششی و مقاومت در برابر خوردگی می باشد. از این ماده در صنعت ساختمان سازی بطور گسترده در الاستومرهای ارتجاعی، لاستیک ها و به عنوان اصلاح کننده رزین ها استفاده می شود. آلاینده های شناسایی شده ناشی از احتراق این ماده عبارت اند از: کربن دی اکسید، کربن مونواکسید و هیدروژن کلرید.

7-کادمیم

از این ماده بطور گسترده به عنوان پوشش محافظ در برابر خوردگی برای آهن و فولاد و در تولید باطری های قابل شارژ نیکل کادمیم استفاده می شود.

سایرکاربرد های قابل توجه این ماده عبارت اند از: آلیاژها، پوشش های آبکاری، سلول های خورشیدی، تثبیت کننده های پلاستیکی و رنگدانه ها.

کادمیم و ترکیبات آن فوق العاده سمی بوده و تماس با این فلز سمی باعث بروز سرطان می شود. علاوه بر این این ماده سیستم قلب و عروق، کلیه، دستگاه گوارش، سیستم عصبی، سیستم تولید مثل و سیستم های تنفسی را نیز مورد هدف قرار می دهد.

8- بیس فنل آ

بیس فنل آ که اختصاراً با عنوان BPA (Bisphenol A) نیز شناخته می شود، ماده ای شیمیاییست که عمدتاٌ به عنوان ماده اولیه جهت تولید پلاستیک های پلیمری، پوشش ها و رزین های اپوکسی و پلی کربنات مورد استفاده قرار می گیرد. BPA عامل بروز اختلالات غدد درون ریز، نازایی در زنان و مردان، تومورهای هورمونی مانند سرطان سینه و پروستات، بلوغ زودرس و اختلالات متابولیکی متعددی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک می شود.

 9- کندگیرکننده های شعله هالوژنه

کندگیر کننده شعله عبارتیست که برای مجموعه ای از مواد شیمیایی که به منظور مهار اشتعال یا جلوگیری از گسترش آتش مورد استفاده قرار می گیرند، بکار گرفته می شود. کندگیر کننده های شعله هالوژنه در تخته های عایق حرارتی، منسوجات، پرداخت های سطحی و پوشش ها یافت می شوند. این ماده باعث بروز سرطان، نواقص مادرزادی، اختلالات غدد درون ریز و مشکلات مرتبط با رشد و نمو در کودکان می شود.

10- کلروبنزن

کلروبنزن ترکیبی آروماتیک، بی رنگ و مایعی اشتعال زاست که به عنوان حلالی رایج جهت ساخت دیگر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. در صنعت ساختمان از این مواد به عنوان حلال درساخت چسب ها، مواد جلا دهنده، رنگ ها و پاک کننده های رنگ استفاده شود.

11- سرب

این ماده از زمان های دور بطور گسترده مورد استفاده قرار می گرفته، اما تنها طی چند دهه اخیر پتانسیل بالای آن برای تخریب سلامتی انسان کشف شده است. از طرفی نمی توان از نقش موثر این ماده در صنعت ساخت و ساز علی الخصوص در سقف ها، قرنیزها، آستر مخازن و هادی  های الکتریکی صرف نظر نمود. سرب بالغ بر هزاران سال است که با ایجاد مسمومیت، تهدیدی جدی برای سلامتی کارگران به حساب می آید. سرب قادر است باعث وارد آمدن آسیب به سیستم عصبی مرکزی، سیستم قلب و عروق، سیستم خونی، سیستم تولید مثل و کلیه می شود.

12- کلروفلئورو کربن ها (CFCs)

اثر مخرب کلرو فلوئورو کربن ها بر لایه ازن و در نتیجه گرمایش زمین بر کسی پوشیده نیست. این ترکیبات گروهی مواد شیمیایی بی بو هستند که در یخچال ها، هواویز، تهویه کننده های هوا و کپسول های آتش نشانی بکار می روند. تماس طولانی مدت با کلروفلوئورو کربن ها می تواند منجر به آب مروارید، تضعیف سیستم ایمنی و سرطان پوست شود.

13- کلروپرن

یک ماده ارگانیک که عمدتاً در صنعت لاستیک سازی مورد استفاده قرار می گیرد ولی به عنوان ماده خام برای مواد چسباننده نیز ضروریست و به عنوان فوم قالب گیری، ورق لاستیکی، عایق صدا و واشر نیز کاربرد دارد.

14- کروم 6 ظرفیتی

مقاومت این ماده در برابر خوردگی آن را تبدیل به گزینه ای مناسب به عنوان آلیاژ در تولید فولاد ضدزنگ نموده است. از این ماده شیمیایی در آرسنات مس کروم دار به عنوان محافظ در ترمیم چوبهای ساختمانی نیز استفاده می شود.

15- جیوه

اثر سمیت جیوه بر سلامتی انسان بر کسی پوشیده نیست. از جیوه در طیف گسترده ای از محصولات و تجهیزات  مانند دماسنج و انواع خاصی از لامپ ها استفاده می شود. استشمام بخارات جیوه میتواند منجر به اختلالات عصبی و رفتاری مانند تشنج، بی ثباتی احساسی، بی خوابی، از بین رفتن حافظه و تغییرات عصبی عضلانی می شود. جیوه همچنین می تواند باعث آسیب رساندن به کلیه و تیروئید شود؛ لازم به ذکر است که تماس با مقادیر بالای جیوه می تواند به مرگ منجر شود.   

16- پلی اتیلن کلرو سولفونه (CSPE)

پلی اتیلن کلروسولفونه یک لاستیک مصنوعیست که بر پایه پلی اتیلن ساخته شده است. پایداری در برابر اشعه فرابنفش، قابلیت عدم فرسایش به همراه قدرت چسبندگی بالا، این ماده شیمیایی را تبدیل به ماده ای محبوب جهت استفاده در غشای سقف ها، پوشش برای مخازن آب و خطوط لوله نموده است. از این ماده می توان برای پوشش سیم و کابل و در پد موس ها نیز استفاده کرد. این ماده از طریق پوست و تنفس وارد بدن شده و باعث سوزش و خارش پوست، بینی، چشم، گلو و ریه می شود.

17- پلی وینیل کلراید (PVC)

پلی وینیل کلراید یک پلاستیک محکم و در عین حال سبک وزن است که کاربردهای متنوعی در صنعت ساختمان دارد. از این ماده در لوله های آب آشامیدنی و لوله های فاضلاب، قاب پنجره، کفپوش، فویل سقف، پوشش های دیوار، کابل ها و .. به عنوان جایگزینی مدرن برای مواد سنتی همچون چوب، فلز، لاستیک و شیشه استفاده می شود. این ماده علی رغم محبوبیت بالا در صنعت ساختمان سازی از عوامل اصلی تولید افزودنی های سرب، مواد شیمیایی نرم کننده همچون فتالات و چسب های سمّی است که به شدت برای سلامتی انسان مضر هستند.

18- بی فنیل پلی کلر شده (PCBs)

بی فنیل پلی کلر شده، مواد شیمیایی ارگانیک مصنوعی که دارای کاربرد های تجاری و صنعتی مانند سوخت در تجهیزات هیدرولیکی و الکتریکی، نرم کننده ها دررنگ، پلاستیک و مواد لاستیکی می باشد.

تماس بالا با این ماده باعث بروز تومور سیاه رنگ قشر عمیق پوست، سرطان کبد، سرطان کیسه صفرا، سرطان مجاری صفراوی، سرطان دستگاه گوارش، سرطان مغز و استخوان و احتمالاً بروز سرطان سینه اشاره نمود.

19- ترکیبات پر فلورینه (PFCs)

ترکیبات فلورینه مواد شیمیایی زداینده آب، چربی و لکه هستند که در طیف وسیعی از محصولات یافت می شوند. از این ترکیبات برای ساختن محصولات مقاوم در برابر لکه، آب و حرارت، به عنوان براق کننده کف و ایجاد پوشش نچسب استفاده می شود. تماس با مقادیر بالای ترکیبات فلورینه باعث افزایش سطح اسید اوریک (از علائم بیماری های قلبی) ، بروز فشار خون و نواقص مادرزادی شود.

20- پارافین های کلردار با زنجیره کوتاه (SCCPs)

پارافین های کلردار با زنجیره کوتاه بطور گسترده در روان کننده های فشار شدید در صنعت فراوری فلزات کاربرد دارند. از این مواد همچنین در چسب ها و مواد پوششی، فیلرها و درزگیرها در صنعت ساختمان و همچنین ترمیم چرم و لاستیک استفاده می شود. تماس پوست با این ماده می تواند منجر به خارش و سوزش شود.

افراد دارای مهارت در این زمینه

در صورتی که در این زمینه تخصص یا مهارتی دارید، پس از ثبت نام در سایت و تکمیل فرم مشخصات شخصی ، پروفایل خود را به لیست زیر اضافه نمایید .