معماری ماینکرفت: درس‌های یک بازی رایانه‌ای برای معماران

18 فروردین 1401 | مهندس نسیم طاهری

ماینکرفت توجه بسیاری از معماران و طراحان را به خود جلب کرده است. آیا یک بازی رایانه‌ای می‌تواند شیوه‌ی آموزش و خط‌مشی معماری را تغییر دهد؟ مثال‌های فوق‌العاده‌ای را می‌توانید اینجا ببینید.

ماینکرفت از زمان ورود به صحنه‌ی بازی‌های رایانه‌ای در سال ۲۰۰۹ به یکی از محبوب‌ترین بازی‌های دنیا تبدیل شده است، به‌طوری‌که مایکروسافت در سال ۲۰۱۴ این بازی و شرکت سازنده‌ی آن را با رقم خیره‌کننده‌ی ۵/۲ میلیارد دلار خریداری کرد.

امروز این بازی خانه‌سازی توجه معماران و طراحان را به خود جلب کرده است. آیا یک بازی رایانه‌ای واقعاً می‌تواند شیوه‌ی آموزش و خط‌مشی معماری را تغییر دهد؟

برای کسانی که با این بازی معماری آشنا نیستند (یا کودکی ندارند که در سن مدرسه باشد)، ماینکرفت به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از مکعب‌های سه‌بعدی طرح‌داری که نمایانگر مواد مختلف هستند، خانه‌ها، شهرها، پناهگاه‌‌های زیرزمینی و دنیاهای مجازی بسازند. این پلتفرم خام و مکعبی، چشم‌اندازی پیکسل‌مانند خلق می‌کند که به نسخه‌ی ساده‌ای از مجموعه‌های لگو شباهت دارد. کاربران ماینکرفت علاوه بر ساخت جهان‌های فانتزی فرم‌آزاد خود، تقریباً تمام ساختمان‌های معروف، ازجمله تاج‌محل، کاخ سفید و برج خلیفه را بازسازی کرده‌اند.

پدیده‌ی معماری ماینکرفت مورد توجه طراحان قرار گرفته است. بلاک‌ورکس[1] تیمی جهانی متشکل از معماران، پویانماگران و دیگر طراحانی است که از ماینکرفت در طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها در زمینه‌های بازی، رسانه و آموزش استفاده می‌کنند. این تیم که تحت مدیریت جیمز دلنی،[2] دانشجوی معماری دانشگاه کمبریج انگلیس، قرار دارد در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد و در حال حاضر ۴۱ سازنده‌ که بین ۱۴ تا ۴۴ سال سن دارند از بیش از ۱۰ کشور جهان در آن فعالیت می‌کنند.

دلنی می‌گویند: «این تیم با چهار نفر از ما شروع شد که حالت خلاقانه‌ی ماینکرفت را به‌صورت آنلاین بازی می‌کردیم. ما شروع به ساخت‌وساز در مقیاس بزرگ‌تر و جزئیات بیشتر کردیم و خیلی زود مشخص شد ماینکرفت پتانسیل بالایی برای نقش‌آفرینی به‌عنوان یک ابزار طراحی جدی دارد. ما کار خود را در صنعت بازی‌سازی با ساختن نقشه‌ها‌ و جهان‌ها‌ برای بازیکنان ماینکرفت آغاز کردیم. با قبول پروژه‌های بیشتر، تیم را گسترش دادیم تا پاسخگوی این تقاضا باشیم.»

درواقع ماینکرفت برای دلنی و همکارانش یک ابزار طراحی به کمک کامپیوتر است. او باور دارد شروع ساخت‌وساز در این پلتفرم آسان است (و حتی کودکانی که مهدکودک می‌روند را جزء کاربران آن به شمار می‌آورد). طراحان ماینکرفت از منظری که دلنی آن را «زاویه‌ی دید انسانی» می‌نامد کار می‌کنند: ساختن با حرکت در فضا و اشغال آن.

دلنی می‌گوید توجه به همکاریِ هم‌زمان و ظرفیتی که برای آن وجود دارند نیز از عناصر حیاتی این موضوع هستند. به اشتراک‌گذاری آنلاین نشانه‌ی بارز نسل هزاره و یادآور ابزارهای کنونی معماری مانند Building Information Modeling (BIM) است که به طراحان، مشتری‌ها و مصرف‌کنند‌گان نهایی اجازه می‌دهد اطلاعات عملکردی را بهتر از همیشه به اشتراک بگذارند.

درواقع ماینکرفت می‌تواند رویکرد دموکراتیک و عامه‌پسندتری را در معماری تشویق کند. این همان ایده‌ای است که بیارکه اینگلز،[3] معمار دانمارکی و مدیر شرکت بیگ،[4] در فیلم خود با نام وردکرفت[5] که در سال ۲۰۱۴ در نشست سالانه‌ی آینده‌ی قصه‌گویی در نیویورک به نمایش در آمد، به آن اشاره می‌کند. او در فیلم می‌گوید: «بیشتر از ۱۰۰ میلیون نفر از ماینکرفت استفاده می‌کنند و از طریق بازی دنیای خود را می‌سازند و در آن ساکن می‌شوند. این دنیاهای خیالی ابزارهایی را در اختیار مردم می‌گذارند که می‌توانند با آن‌ها محیط خود را تغییر دهند. معماری باید به همین شکل باشد.» 

دلنی می‌گوید فرهنگ به‌اشتراک‌گذاری برای محافظت از جامعه‌ی خلاق سالم حیاتی است. او ادامه می‌دهد: «این یکی از دلایل اصلی ما برای توجه زیاد به نمونه‌کارهای دیجیتال گروه است. همچنین این نمونه‌کارها وظیفه‌ی جذب مشتری‌های جدید را بر عهده دارند.»

نمونه‌کارهای گروه بلاک‌ورکس علاوه بر پروژه‌های دیگر، شامل بازسازی بنای مشهور ويلای روتوندا[6] اثر آندرا پالادیو[7] است که با همکاری موسسه‌ی سلطنتی معماران بریتانیا (آرآی‌بی‌ای)[8] ساخته شده است؛ همراه با اطلاعات زمینه‌ای درباره‌ی مفاهیم سبک پالادیان و نقشه‌های ساختمان‌های دیگر سبک پالادیان تا کاربران ماینکرفت بتوانند ساختمان‌های مشابهی را بسازند.

در پروژه‌ی دیگری که با حمایت مالی روزنامه‌ی گاردین انجام شد از تیم خواسته شده بود شهری مجازی بسازند که با استفاده از ابزارها و فناوری‌های موجود پایدارترین محیط شهری ممکن را خلق کند. این شهر پر از منحنی است و اصالت دارد، با مزرعه‌ی توربین‌های بادی و ساختمانی بر پایه‌ی کلیسای جامع سنت پل[9] در لندن، با گنبدی گیاه‌کاری‌شده که گذشته و حال و آینده را به هم پیوند می‌زند.

تابستان سال پیش، در رویداد روز بازی آرآی‌بی‌ای،[10] گروه بلاک‌ورکس کارگاه و مسابقه‌‌ای برای معماری بروتال برگزار کرد که در آن بازیکنان جوان می‌توانستند لپ‌تاپ‌های خود را بیاورند و به سرور ماینکرفت آرآی‌بی‌ای متصل شوند، سپس موضوعی ارائه شد و از آن‌ها خواستند ساختمانی به سبک بروتال خلق کنند. حدود ۱۲۰ نوجوان و جوان، بین سنین ۱۲ تا ۲۵، از ۲۲ کشور جهان در آن شرکت کردند.

در مکان‌های دیگری هم ماینکرفت و معماری به عنوان ابزار آموزشی در کنار هم قرار گرفته‌اند. بنیاد معماری شیکاگو[11] اردوهای تابستانی ماینکرفت را برای دانش‌آموزان ۷ تا ۱۸ سال ارائه می‌دهد و مرکز آموزش فوق‌برنامه‌ی زانیاک[12] در یوتا هم کلاس‌های معماری ماینکرفت برگزار می‌کند. ماینکرفت آموزشی[13] نسخه‌‌ای رسمی و تاییدشده‌ از بازی ماینکرفت است که به طور اختصاصی برای کلاس و استفاده‌ی معلمان طراحی شده است. برنامه‌ی درسی شامل همه‌ی موضوع‌ها، از ریاضی و تاریخچه‌ی هنر تا برنامه‌نویسی و معماری است.

دلنی می‌گوید: «همان‌طور که معماران امروز با لگوها بزرگ شدند، شک ندارم که نسل بعد با ماینکرفت رشد خواهند کرد. مردم نباید به ماینکرفت به چشم بازی نگاه کنند. ماینکرفت ابزار طراحی به کمک رایانه است و از این لحاظ پراستفاده‌ترین ابزار طراحی در جهان به حساب می‌آید. ما مشتاق هستیم فاصله‌ی بین طراحی و واقعیت را از بین ببریم.»

[1] BlockWorks

[2] James Delaney

[3] Bjarke Ingels

[4] BIG

[5] Worldcraft

[6] Villa Rotond

[7] Andrea Palladio

[8] Royal Institution of British Architects (RIBA)

[9] St. Paul’s Cathedral

[10] RIBA’s Day of Play

[11] Chicago Architectural Foundation

[12] Zaniac

[13] MinecraftEdu

افراد دارای مهارت در این زمینه

در صورتی که در این زمینه تخصص یا مهارتی دارید، پس از ثبت نام در سایت و تکمیل فرم مشخصات شخصی ، پروفایل خود را به لیست زیر اضافه نمایید .