وقتی به کار ساخت و ساز فکر می کنیم، تنها جنبه فیزیکی آن را می بینیم و اینکه چقدر می تواند بخشی از صنعت باشد.

شما افرادی را که در دفتر برنامه ریزی و نظارت بر کل پروژه سخت مشغول کار هستند نمی بینید. اینجاست که مدیران پروژه و مهندسان پروژه وارد عمل می شوند.

کار آنها به اجرای روان پروژه کمک می کند و کارگران میدانی را برای ادامه ساخت کارآمدتر می کند.. این کارگران میدانی شما هستند که در نهایت شرکت شما را به سرمایه می رسانند. مدیران پروژه و مهندسان پروژه به تسهیل کار کمک می کنند.

در این مقاله مهندس پروژه و مدیر پروژه را باهم مقایسه می کنیم. این نقش ها در حالی که مسئولیت های مشابهی دارند، اما کاملاً متفاوت هستند.

فهرست مطالب

1. نقش مهندس پروژه چیست؟
2. نقش مدیر پروژه چیست؟
3. شباهت های مهندس پروژه و مدیر پروژه
4. تفاوت بین مهندس پروژه و مدیر پروژه
5. کار من به عنوان مدیر پروژه
6. مسیر شغلی برای یک مهندس پروژه ساخت و ساز
7. مسیر شغلی برای یک مدیر پروژه ساخت و ساز
8. جمع بندی

نقش یک مهندس پروژه چیست؟

مهندس پروژه بر روی یک محدوده خاص از یک پروژه تمرکز خواهد کرد. و بسته به تجربه ای که دارد، ممکن است لازم باشد پروژه های کوچک نیز اجرا کند.

بیایید برخی از مسئولیت های یک مهندس پروژه را مرور کنیم:

1. برنامه ریزی: برای برنامه ریزی کار باید هم با ناظر و هم با پیمانکاران فرعی هماهنگ باشد.

2. مدیریت زمان بندی ساخت و ساز: این موضوع با زمانبندی کار مرتبط است. مهندس پروژه باید یک برنامه زمانبندی ساخت و ساز را تهیه و حفظ کند تا با سهامداران و تیم ساخت و ساز به اشتراک بگذارد.

3.نظارت بر ساخت و ساز: با پیشرفت کار، باید برنامه ها و مشخصات پروژه را مشاهده و اطمینان حاصل کند که کار تکمیل شده مطابق با آن است. هدف از اینکار حفظ سطح مشخصی از کیفیت در هنگام تحویل پروژه است.

4. صورت‌حساب پروژه: مهندس پروژه صورت‌حساب‌ها یا فاکتور‌های پیشرفت کار را در طول پروژه به شرکت ارسال می‌کند تا برای تکمیل کار از شرکت پول دریافت کند.

5.مدیریت اسناد پروژه: مهندس پروژه باید صدها سند ساخت و ساز را در طول کار مدیریت و سازماندهی کنید. ترکیبی از اسناد دیجیتال و فیزیکی وجود خواهد داشت، اما این یکی از مسئولیت های اصلی مهندس پروژه است.

6.ارسال و مدیریت *درخواست اطلاعات (RFI):  مهندس پروژه باید طبق برنامه ها و مشخصات پروژه خود، *مدارک تسليمی پيمانکار را تولید و ارسال کنید. هر گونه مشکل یا سؤالی که نیاز به پاسخ از طرف مالک یا تیم طراحی داشته باشد، مهندس پروژه با استفاده از درخواست اطلاعات به آنها رسیدگی خواهد کرد.

(*درخواست اطلاعات (RFI): یک فرایند مرسوم تجاری است که هدف آن جمع‌آوری اطلاعات مکتوب در مورد توانایی‌های تأمین کنندگان مختلف است و معمولاً از قالبی پیروی می‌کند که می‌تواند برای اهداف مقایسه ای استفاده شود.)

(*مدارک تسليمی پيمانکار: Submittals عبارت از هر گونه نقشه، مشخصات و مدارک تهيه شده توسط پيمانکار از قبيل گزارشهای پيشرفت، نقشه های کارگاهی، برنامه ريزی دوره ای و … است که در طول مدت پيمان تسليم کارفرما می شود.)

مسئولیت هایی که ما پوشش دادیم یک نمای کلی از آنچه که شما می توانید به عنوان یک مهندس پروژه انتظار انجام آن را داشته باشید، ارائه می دهند. اگر می خواهید در مورد نقش یک مهندس پروژه بیشتر بدانید، می توانید اینجا کلیک کنید.

مهم است بدانید که مسئولیت های یک مهندس پروژه ممکن است بسته به شرکتی که در آن کار می کند، متفاوت باشد. مسئولیت هایتان را به عنوان یک مهندس پروژه با صحبت کردن با سرپرست خود و روشن کردن انتظارات آن ها بشناسید.

در ادامه به مسئولیت های یک مدیر پروژه می پردازیم. شباهت‌های زیادی بین نقش‌ها خواهید دید، اما می‌توانید انتظار داشته باشید که کارهای بیشتری را به عنوان یک مدیر پروژه مدیریت کنید.

در ادامه این مقاله به شباهت ها و تفاوت ها نیز خواهیم پرداخت.

نقش مدیر پروژه چیست؟

در اینجا لیستی از مسئولیت هایی که می توانید به عنوان یک مدیر پروژه در ساخت و ساز انجام دهید آورده شده است:

1. برنامه ریزی و زمان بندی پروژه: در هر مرحله از ساخت و ساز، مدیر پروژه مسئول هماهنگی کارهای آتی با تیم خود خواهد بود. اگر کاری نیاز به هماهنگی پیمانکاران متعدد داشته باشد، مدیر پروژه در آن کمک خواهد کرد. مدیران پروژه همچنین مسئول توسعه و حفظ برنامه ساخت و ساز خواهند بود.

2. مدیریت بودجه: مدیر پروژه باید یک بودجه عمرانی برای پروژه تهیه و نگهداری کند. همچنین باید بودجه را برای شناسایی نقاط دردسرآمیز در پروژه و ارائه راه حل هایی برای جلوگیری از اضافه هزینه بیشتر بررسی کند.

3.مدیریت تیم پروژه: مدیر پروژه از نزدیک با سرپرستان و پیمانکاران فرعی خود برای برنامه ریزی کار ساخت و ساز و رفع مشکلات پروژه کار خواهد کرد. مدیر پروژه باید با تیم خود کار کند تا مشخص کند که آیا نیروی کار بیشتری برای تمام شدن کارها در مهلت مختص آن پروژه مورد نیاز هست یا خیر.

4.ارتباط با سهامداران: مدیر پروژه نقطه تماس اصلی پروژه های خود خواهد بود. مسئولیت او برقراری ارتباط با مالک پروژه در مورد وضعیت ساخت و ساز و هرگونه مشکلی است که پیش می آید، است.

5. نظارت بر کار ساخت و ساز: در حالی که مدیر پروژه بر کار ساخت و ساز نظارت خواهد کرد، ولی مانند یک مهندس پروژه همیشه در محل نخواهد بود. مدیر پروژه باید از منابع خود برای ارائه به روز رسانی در مورد پیشرفت پروژه استفاده کند.او در حین کار در دفتر و انجام وظایف بیشترین کارایی را دارد. حضور در محل ساخت و ساز ، موثرترین ترین استفاده از زمان یک مدیر پروژه نیست.

6.مدیریت ریسک: مدیر پروژه در عین حال که برای انجام کار برنامه ریزی می کند، باید خطرات بالقوه هر کار را شناسایی کند. او از نزدیک با تیم پروژه خود کار خواهد کرد تا راه هایی را برای کاهش ریسک ها برای تکمیل ایمن کار تعیین کند.

آنچه باید بدانید این است که یک مهندس پروژه نیز بسیاری از این وظایف مدیر پروژه را انجام خواهد داد اما در مقیاسی کوچکتر.

اکنون باید شباهت ها و تفاوت های بین این دو نقش را بررسی کنیم تا بتوانید دلیل وجود این دو عنوان را درک کنید.

شباهت های مهندس پروژه و مدیر پروژه

1.برنامه ریزی و زمان بندی: شما اعضای گروه یا پیمانکاران فرعی خود را برای انجام کار در هر دو نقش برنامه ریزی می کنید. قبل از انجام هر کاری، باید مطمئن شوید که تمام موارد مورد نیاز را در اختیار دارید و تیم شما کار خود را درک کرده است. مقدار قابل توجهی از برنامه ریزی در هنگام آماده سازی برای هر فعالیت ساختمانی جدید دخیل است.

2.ارتباطات: شما باید مهارت های ارتباطی در ساخت و ساز داشته باشید. به عنوان مثال، شما باید اطلاعات مربوط به پروژه را در اختیار اعضای گروه خود قرار دهید. اگر نتوانید این موضوع را به طور موثر به آنها منتقل کنید، ممکن است اشتباه کنند و این امر بر بودجه شما تأثیر بگذارد.

3. حل مسئله: نکته مورد علاقه من در مورد مدیریت پروژه، جنبه حل مسئله است. شما از نزدیک با سرپرست و اعضای گروه خود کار خواهید کرد تا بهترین راه حل را برای هر مشکلی که ممکن است با آن مواجه شوید، تعیین کنید. در ساخت و ساز، شما همیشه برخی از مسائلی را خواهید داشت که باید به آنها رسیدگی کنید، از مدیر پروژه یا مهندس پروژه انتظار می رود که روی یک راه حل کار کند.

4.تضمین کیفیت: شما در هر کدام از این دو جایگاه برنامه های کنترل کیفیت را برای پروژه خود برنامه ریزی و اجرا خواهید کرد. تفاوت این است که مهندس پروژه به دنبال مسائلی است که باید در این زمینه حل شود. ولی اغلب مدیر پروژه ای را نمی بینید که به دنبال موارد *پانچ لیست باشد.

(*پانچ لیست:  سندی است که در طول نقاط عطف کلیدی یا نزدیک به پایان یک پروژه ساختمانی تهیه می شود که با مشخصات قرارداد مطابقت دارد که پیمانکار عمومی باید قبل از پرداخت نهایی تکمیل کند)

5. دانش فنی: افراد ممکن است نظرات متفاوتی در مورد تخصص و دانش فنی یک مدیر پروژه یا مهندس پروژه داشته باشند. با دانش فنی، می توانید به بهترین وجه توضیحات را ارائه دهید و با تیم و کارفرمایان خود ارتباط برقرار کنید. بله، شما می توانید از منابع خود برای انتقال این اطلاعات استفاده کنید، اما اگر دانش فنی را به راحتی در دسترس داشته باشید، بسیار کارآمدتر خواهید بود.

4. تفاوت بین مهندس پروژه و مدیر پروژه

در این بخش از مقاله، در مورد زمان صرف شده به عنوان مهندس پروژه به هنگام شروع ساخت و ساز را برای شما شرح خواهم داد. خواهید دید که این زمان چه تفاوتی با زمان کنونی که من به عنوان یک مدیر پروژه صرف می کنم، دارد.

من به عنوان یک مهندس پروژه، پروژه هایی را با دامنه کاری بسیار کوچکتر اجرا کردم. من در آن واحد فقط روی دو پروژه کار می کنم . از این دو پروژه، یکی در مرحله ساخت فعال و دیگری در مرحله پیش ساخت خواهد بود.

مقدار کاری که من مسئولیت آن را بر عهده داشتم عمداً به اندازه ای بود که به من اجازه دهد وقت و انرژی خود را روی جزئیات یک پروژه متمرکز کنم. من به عنوان مهندس پروژه باید به محل کار بروم و کار در حال انجام را مشاهده کنم.

همانطور که می دانید یکی از مسئولیت های مهندس پروژه کنترل کیفیت است. بنابراین، با قدم زدن و نظارت بر کار، به دنبال این هستید که ببینید آیا کار با برنامه ها و مشخصات پروژه مطابقت دارد یا خیر.

من این کار را انجام دادم تا زمان مدیر پروژه را برای تمرکز همزمان روی پروژه های متعدد آزاد کنم.

علاوه بر این، من باید مستقیماً با پیمانکاران فرعی کار کنم و به برنامه ریزی و تأیید موادی که آنها در محل آورده اند کمک کنم. مهندس پروژه باید مراقب این موضوع باشد زیرا برخی از پیمانکاران ممکن است سهل انگاری کنند و چیز نادرستی را بیاورند.

من همچنین نیاز داشتم تا برنامه پروژه را به طور منظم مدیریت و به روز کنم و عمدتاً روی پروژه ای که روی آن کار می کردم تمرکز کنم. از آنجایی که من تمام وقت در سایت بودم، بهترین درک را از نحوه پیشرفت آن داشتم. مهندس پروژه باید بر اساس آنچه در میدان می بیند، پیش بینی هایی را با زمان بندی انجام دهد.

در این مرحله، ممکن است متوجه شوید که مهندس پروژه زمان زیادی را صرف کار در این زمینه می کند.

مدیر پروژه به اندازه یک مهندس پروژه زمان زیادی را در این زمینه صرف نخواهد کرد. مدیر پروژه وقت ندارد که به سادگی در مورد جزئیات کوچک نگران باشد. به همین دلیل مدیر پروژه ، مهندسان پروژه دارد.

یک مهندس پروژه همچنین ممکن است مستقیماً به یک مدیر پروژه پاسخ دهد زیرا ممکن است در این زمینه به عنوان چشمان مدیر پروژه عمل کند. یک مدیر پروژه خوب باید به عنوان یک مربی برای مهندسان پروژه خود عمل کند.

در نهایت، مهندس پروژه نیازی به نگرانی در مورد مدیریت بودجه ندارد، چرا که همیشه مسئولیت آن بر عهده یک مدیر پروژه است. شرکتی که من در آن سمت مهندس پروژه را داشتم، مهندسان پروژه‌شان این وظیفه را تا زمانی که مدیر پروژه شوند، بر عهده نداشتند. ولی برخی از شرکت‌ها ممکن است از مهندس پروژه بخواهند بودجه را مدیریت کند. این موضوع فقط به شرکت بستگی دارد.

5. کار من به عنوان مدیر پروژه

اکنون، آنچه را که در مورد کار من به عنوان یک مهندس پروژه آموخته اید با کاری که اکنون به عنوان مدیر پروژه انجام می دهم مقایسه کنید.

اول اینکه تقریباً تمام وقتم را صرف کار در دفتر می کنم. شما به عنوان یک مدیر پروژه نه تنها یک شغل را مدیریت می کنید، بلکه باید آن را در ذهن داشته باشید.

با توجه به کارهای متعددی که به عنوان مدیر پروژه انجام خواهید داد، موارد زیادی برای پیگیری وجود خواهد داشت که نمی توانید زمان زیادی را برای همه آنها صرف کنید.

من نمی گویم بازدید از سایت خوب نیست. مدیران پروژه می توانند برای ارائه راه حل در مسائل حیاتی در سایت باشند. فقط به خاطر داشته باشید که اگر نمی خواهید بیش از 12 ساعت در روز کار کنید، باید به جای اینکه همیشه به محل کار بروید، از منابع زیر دست خود استفاده کنید.

تفاوت دیگر این است که من اکنون مسئول رسیدگی به تمام سفارش های مصالح برای پروژه هستم. به عنوان یک مهندس پروژه، مسئولیت اصلی من تهیه لیست مصالح مورد نیاز بود. مدیر پروژه سفارش مصالح را از روی لیست مهندس پروژه می گیرد.

در نهایت مسئولیت یک پروژه بر عهده مدیر پروژه خواهد بود. مدیران پروژه باید بدانند که با پیشرفت ساخت و ساز چه اتفاقی می افتد و بر امور مالی کار نظارت داشته باشند.

یک مهندس پروژه می‌تواند روی کمک سرپرست خود حساب کند، اما مدیر پروژه ممکن است این شانس را نداشته باشد.

من در مورد تفاوت نقش مدیر پروژه و مهندس پروژه چیز زیادی برای گفتن ندارم زیرا آنها بسیار شبیه به هم هستند. شما پس از ترفیع درجه از مهندس پروژه به مدیرپروژه، مسئول انجام کارهای بیشتری هستید.

6. مسیر شغلی برای یک مهندس پروژه ساخت و ساز

شما بلافاصله پس از فارغ التحصیلی در رشته مهندسی عمران، مدیریت ساخت و ساز یا یک رشته مرتبط، با یک موقعیت ابتدایی شروع به کار خواهید کرد. من مدرک مهندسی مکانیک دارم به همین دلیل ترجیح می دهم در یک شرکت پیمانکار مکانیک کار کنم.

در حالی که شما ملزم به کار کردن در حوزه ی مربوط به رشته تحصیلی خود نیستید، ولی من آن را توصیه می کنم تا بتوانید برخی از مواردی را که در دانشگاه آموخته اید به کار ببرید.

در سال های اولیه، وظیفه اصلی شما نظارت بر جنبه های خاص پروژه ها و حفظ ارتباط بسیار مهم بین محل ساخت و ساز و دفتر پشتیبانی خواهد بود.

با کسب تجربه و تخصص، فرصت هایی برای مدیریت مستقل پروژه های کوچکتر خواهید داشت. برخی از مهندسان پروژه ممکن است اینطور انتخاب کنند که در نوع خاصی از ساخت و ساز تخصص داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به نقش های مرتبط در صنعت ساخت و ساز بپردازند.

با چندین سال تجربه عملی، یک مهندس پروژه ساخت و ساز آماده است تا از نردبان شغلی بالا برود. آنها ممکن است تصمیم بگیرند که مدیر یا برآوردگر ساخت و ساز شوند. برخی ترجیح می دهند تحصیلات خود را ادامه دهند و شاید مدرک کارشناسی ارشد یا گواهینامه های حرفه ای دریافت کنند.

در نهایت، بسیاری از مهندسان پروژه ساخت و ساز آرزو دارند تا مدیر پروژه شوند. تجربه آنها در این زمینه، توانایی های حل مسئله و دانش فنی، پایه و اساس خوبی برای این نقش ارشد فراهم می کند.

7. مسیر شغلی برای یک مدیر پروژه ساخت و ساز

یک مدیر پروژه ساختمانی معمولاً با مدرک مدیریت ساخت و ساز، مهندسی عمران یا یک رشته مرتبط شروع به کار می کند. مدیران پروژه ممکن است در ابتدا به عنوان مهندس پروژه کار کنند و تجربه و بینش ارزشمندی را از کار عملی در سایت های ساخت و ساز به دست آورند.

پس از تبدیل شدن به نقش مدیریت پروژه، مسئولیت های آنها گسترده تر و استراتژیک تر می شود. آنها چندین پروژه را به طور همزمان مدیریت می کنند، بر بودجه نظارت می کنند، با سهامداران مختلف هماهنگ می کنند و از تکمیل موفقیت آمیز هر پروژه اطمینان حاصل می کنند.

مدیران پروژه با کسب تجربه بیشتر فرصت هایی برای پیشرفت شغلی بیشتر دارند. آنها می توانند به سمت نقش های ارشد حرکت کنند، پروژه های گسترده تر و پیچیده تر را مدیریت کنند یا بر سایر مدیران پروژه نظارت کنند. برخی مدیران پروژه نیز ممکن است به سمت نقش های اجرایی مانند مدیر یا معاون ساخت و ساز بروند.

برای هر دو نقش مهندس پروژه و مدیر پروژه، رشد شغلی اغلب به ادامه تحصیل و همگام ماندن با متدهای به روز و پیشرفت های صنعت بستگی دارد. این موضوع می تواند شامل ادامه تحصیل، اخذ گواهینامه های حرفه ای، یا شرکت در کارگاه ها و سمینارهای صنعتی باشد.

8. جمع بندی

در پایان، روشن است که نقش مهندسان پروژه و مدیران پروژه در ساخت و ساز، حلقه های حیاتی در این صنعت هستند.

در حالی که ساخت و ساز فیزیکی اغلب قابل مشاهده است، کارهای پشت صحنۀ انجام شده توسط این متخصصان پروژه ها را به جلو می برد و کارایی، کیفیت و تحویل به موقع را تضمین می کند.

نقش‌های یک مهندس پروژه و مدیر پروژه ممکن است به طور قابل توجهی همپوشانی داشته باشند، و در واقع، آنها چندین مسئولیت کلیدی مانند برنامه‌ریزی، ارتباط، حل مسئله، تضمین کیفیت و دانش فنی را به طور مشترک دارند. با این حال، تفاوت در مقیاس و وسعت کار آنها چیزی است که آنها را متمایز می کند.

مهندسان پروژه روی وظایف دقیق و در محل برای تعداد محدودی از پروژه ها تمرکز می کنند. ولی، مدیران پروژه روی پروژه‌های متعدد با دامنه استراتژیک برجسته‌تر نظارت می‌کنند که شامل هماهنگی، بودجه‌بندی و مدیریت ریسک گسترده‌تر است.

هر دو نقش یک مسیر شغلی تعریف شده در صنعت ساخت و ساز را ارائه می دهند که از موقعیت های ابتدایی شروع می شود، به سمت نقش های میان رده حرکت می کند و در نهایت نقش های ارشد را بر عهده می گیرند. این پیشرفت اغلب به کسب تجربه عملی، آموزش بیشتر و به روز نگه داشتن متدها و پیشرفت های صنعت بستگی دارد.

چه در مسیر کاری یک مهندس پروژه باشید یا در مسیر یک مدیر پروژه قرار بگیرید، به یاد داشته باشید که هر نقش برای موفقیت کلی یک پروژه ساختمانی حیاتی است و کار شما به طور قابل توجهی به محیط ساخته شده اطراف ما کمک می کند.

افراد دارای مهارت در این زمینه

در صورتی که در این زمینه تخصص یا مهارتی دارید، پس از ثبت نام در سایت و تکمیل فرم مشخصات شخصی ، پروفایل خود را به لیست زیر اضافه نمایید .