معماری باهاوس چیست؟ تاریخچه و میراث سبک مدرن

25 فروردین 1403 | مهندس مارال شایق

کاربردی و مینیمالیستی بودن ، به عنوان تأثیر سبک باهاوس، امروزه هنوز هم دیده می شود.

اگر جذب رنگ‌های اصلی شده‌اید، مجذوب ایده‌ی پنجره‌ها به‌عنوان دیوار هستید، مجذوب خطوط مستقیم معماری مدرن می‌شوید، یا از ایده‌ی یک آشپزخانه کاملاً مرتب گیج شده‌اید، باید قدردان *سبک باهاوس باشید.

(*سبک باهاوس : در ساختمان های سبک معماری باهاوس خبری از کنده کاری ها، قوس ها و پنجره های آرک دار نیست. این ساختمان ها ترکیب اشکال متقارن و انتزاعی هستند که عملا می توان گفت هیچ تزئیناتی در آن ها به کار نرفته است. به همین دلیل در توصیف فلسفه این سبک می توان گفت که سبکی بی آلایش، ساده و عملکردی است.)

باهاوس(Bauhaus) که به صورت "  bow : تعظیم کردن" و " house : خانه" تلفظ می شود، یک مدرسه واقعی بود که در آلمان توسط معمار والتر گروپیوس در سال 1919 تأسیس شد. مدرسه باهاوس اگرچه برای کمتر از 15 سال وجود داشت، ولی طرز تفکر ما را در مورد طراحی متحول کرد. باهاوس با ترکیب تأثیرات هنر، فناوری و علم، در نهایت روش جدیدی برای طراحی ایجاد کرد که عقلانیت را پذیرفت و عملاً مدرنیسم را آغاز کرد و امروزه در بسیاری از جنبه‌های طراحی رایج شده است.

برای آشنایی با سبک باهاوس، ما در سایت Better Homes & Gardens با سامر جنسن از شرکت معماری و طراحی داخلی Hawk & Co، کیمبرلی کرل ازشرکت معماری Kustom Home Design، و جنیفر هیمن از شرکت معماری و طراحی داخلی Hyman Home & Interiors  ارتباط برقرار کردیم. این متخصصان طراحی، به تازگی خانه سبک باهاوس را مورد بررسی قرار داده اند تا توسعه و تاثیر ماندگار آن را بهتر درک کنند. 

تاریخچه سبک باهاوس

کیمبرلی کرل می‌گوید: « مدرسه باوهاوس از تمایل به متحد کردن هزاران رشته هنری نه تنها زیر یک سقف بلکه تحت یک هدف به وجود آمد: ایجاد ساختمانی از آینده."». سبک باهاوس اندکی پس از پایان جنگ جهانی اول ظهور کرد، زیرا اروپا به دنبال بازسازی سیاسی، اجتماعی و همچنین فیزیکی بود.

کرل می‌گوید: «بنیان‌گذاران سبک باهاوس می‌خواستند ساختمان‌های بهتری ایجاد کنند که از جدیدترین روش‌ها و فناوری‌های ساختمانی بهره می‌برد. به گفته جنسن، مربیان و دانشجویان باوهاوس به جای بازسازی سریع، "وظیفه ایجاد یک طراحی با کیفیت و پایدار برای توده های مردم براساس کارایی، ارگونومی و زیبایی یا هنر را بر عهده داشتند". جنسن می گوید که رویکرد باوهاوس براساس یک جنبش فلسفی و طراحی گسترده تر، یعنی حرکت به جلو بود . این نتایج شامل طراحی هدفمند معماری، مبلمان و اشیا داخلی و همچنین تایپوگرافی، هنر و گرافیک بود.

مدرسه باهاوس از زمان تأسیس اش در سال 1919 تا سال 1925 در وایمار مستقر بود و در آن زمان به دسائو نقل مکان کرد. آنها در آنجا، محوطه‌ای را ایجاد کردند که اکنون نمادی از طراحی مدرن و یک مکان حفاظت‌شده به عنوان میراث جهانی یونسکو است.

در سال 1932 این مدرسه به برلین نقل مکان کرد، اما چند ماه بعد، در سال 1933، تحت فشار دولت نازی تعطیل شد. بسیاری از دانش آموزان و مربیان این مدرسه از جمله معمار لودویگ میس ون در روه (مدیر نهایی مدرسه قبل از بسته شدن آن)، طراح مارسل بروئر، بنیانگذار مدرسه باهاوس، گروپیوس، و هنرمندان جوزف و آنی آلبرز، کشور را ترک کردند و رویکرد باهاوس را در سراسر جهان پراکنده کردند. ایالات متحده آمریکا مقصد محبوبی بود و به خانه بسیاری از نمادهای سبک باهاوس تبدیل شد، کرل خاطرنشان می کند که بسیاری از این چهره ها مربی دانشکده های طراحی و معماری ایالات متحده شدند. حتی لازلو موهولی-ناگی مدرسهباهاوس جدید را در شیکاگو تأسیس کرد که امروزه به عنوان مؤسسه طراحی در مؤسسه فناوری ایلینوی شناخته می شود.

در این محیط های جدید، سبک باهاوس تکامل یافت. کرل می‌گوید: «سبک‌های معماری مدرن و بین‌المللی اواسط قرن، نوادگان مستقیم جنبش باهاوس هستند.» در این میان به ویژه سبک معماری بین المللی برجسته بود. به گفته جنسن، «اصول معماری همچنان با *جنبش ورک بوندو سبک باهاوس سازگار بودند، اما در تعریف سست‌تر بودند تا فرم ها و اشکال غیرخطی بیشتری را شامل شوند.»

(*جنبش ورک‌بوند: این جنبش به عنصر مهمی در توسعه معماری و طراحی صنعتی مدرن؛ به ویژه بعداً در ایجاد مکتب طراحی باهاوس تبدیل شد. هدف اولیه آن ایجاد مشارکت میان تولیدکنندگان محصول با متخصصان طراحی برای بهبود رقابت پذیری شرکت‌های آلمانی در بازارهای جهانی بود.)

خانه ادیت فارنسورث در ایالات متحده و خانه رز سیدلر در استرالیا نمونه هایی از تکامل سبک باهاوس در سازه های مسکونی هستند. حتی معماری بروتالیستی که در پایان جنگ جهانی دوم ظهور کرد، می‌تواند تاریخ خود را به سبک باهاوس که دوران معماری مدرن را تثبیت می‌کرد، بازگرداند.

عناصر طراحی سبک باهاوس

باهاوس دارای زیبایی شناسی است که برای بسیاری قابل تشخیص است: ظاهری مینیمالیستی با ساختارهای مستطیلی. به گفته کرل، فقدان تزیینات هم پاسخی به ساختمان‌های پر زرق و برق تاریخی بود که پیش از سبک باهاوس رایج بودند، و هم پاسخی به توسعه جنبش‌های هنری آوانگاردی که در اوایل دهه 1900 رخ می‌دادند برای مثالجنبش هنری *د استیل)

(*د استیل : دِ استِیْل که با نام نئوپلاستیسیسم یا نوشکل‌آفرینی هم شناخته می‌شود، یک جنبش هنری بود که توسط هنرمندان هلندی در سال ۱۹۱۷ شکل گرفت و تا سال ۱۹۳۱ ادامه داشت. دِ استیل همچنین نام مجله‌ای است که توسط نقاش و منتقد هلندی، تئو وان دوسبرگ منتشر می‌شد.)

کرل می گوید که در این سبک فلز، بتن و شیشه، جایگزین چوب و سنگ به عنوان مصالح ساختمانی شدند. این مواد را می توان با هزینه کمتری تولید و مونتاژ کرد که باعث می شود برای ساخت سریع مناسب تر باشند. کرل خاطرنشان می‌کند که این مصالح همچنین به طراحان اجازه می دهد تا در مورد سطوح سنتی تجدید نظر کنند، که منجر به طرح های غیرمعمول قبلی مانند سقف های مسطح و دیواره ای خارجی شیشه ای می شود.

پنجره ها، یا به طور خاص، نور طبیعی، یکی دیگر از ویژگی های کلیدی این سبک است. به گفته جنسن، گروپیوس که از طرفداران طراحی غیرفعال بود، در مدرسه باهاوس، از پنجره‌های وسیعی برای نورپردازی فضاهای کارگاه‌ها و یک ردیف پنجره برای روشنایی راهروها استفاده کرد. او حتی سیستم هایی را برای راه اندازی پنجره های بالایی طراحی کرد تا به گردش هوا کمک کند.

جنسن با برجسته کردن *صندلیواسیلی طراحی شده توسط  مارسل بروئر و *صندلی بارسلونا طراحی شده توسطمیس فان در روهه می‌گوید: «البته، شما نمی‌توانید از فضای داخلی باهاوسبدون ذکر برخی از شگفت‌انگیزترین صندلی‌هایی که هنوز در حال تولید هستند، یاد کنید. به گفته جنسن، صندلی‌های مینیمالیستی و مدرن نه تنها با استفاده از تکنیک‌های صنعتی جدید برای ایجاد فرم‌های مدرن، فن‌آوری را با طراحی ادغام کردند، بلکه فولاد را نیز به عنوان یک پوشش داخلی معرفی کردند.

(*صندلی واسیلی: طراحی شده در سال 1925 به احترام هنرمند مشهور هنر انتزاعی، واسیلی کاندیسکی، نام گذاری شده است، که این صندلی از اولین آثار موفق مارسل بروئر محسوب می شود. امروز این معمار بیشتر به واسطه صندلی هایش شناخته شده است تا طراحی معماری. در حال حاضر برند Kardiel این صندلی را مجددا با چرم مشکی باز تولید کرده است.)

(*صندلی بارسلونا: این صندلیتوسط لودویگ میس فان در روهه، معمار معروف و لیلی رایش معمار آلمانی طراحی شده است. این صندلی در اصل برای غرفه آلمان برای اکسپوی سال ۱۹۲۹ که در شهر بارسلونای اسپانیا برگزار می‌شد طراحی گردید.)

پالت های رنگی خنثی به همراه تکه هایی از رنگ اصلی یکی دیگر از نشانه های سبک باهاوس است. کرل با اشاره به اینکه این رنگ‌های اصلی اغلب برای انتقال اطلاعات استفاده می‌شوند، می‌گوید: «استفاده هدفمند از رنگ‌های اصلی، شکل یا عملکرد ساختمان را برجسته می‌کند. از رنگ می توان برای تعریف درها یا نشان دادن اینکه در کدام قسمت از ساختمان هستید استفاده کرد. راهروهای باوهاوس میسترهاوس ، مانند خانه فاینیگر، یک نمونه است. جنسن می افزاید: "شما همیشه این موضوع را در طول روز جاری می بینید، مثل زمانی که پارکینگ دارای کدهای رنگی است تا به شما کمک کند طبقه خود را به خاطر بسپارید."

مانند ویژگی استفاده عملی از رنگ، که در بالا ذکر شد، طراحی کاربردی نیز مشخصه سبک باهاوس است. جنسن می گوید: «اصل راهنمای اساسی سبک باهاوس، عقل سلیم است. صنعتگران و صنعتکاران در کنار تولیدکنندگان با ساختارشکنی علمی کار کردند تا رابطه بین ارگونومی و عملکرد را مطالعه کنند.» جنسن به عنوان نمونه آشپزخانه فرانکفورت اثر مارگارت شوت لیهوتزکی را نام می برد و خاطرنشان می‌کند که کابینت‌های آشپزخانه فعلی هنوز بر اساس طرح‌های شوت لیهوتزکی هستند که عملکردها را برای چیدمان کارآمد و سهولت در استفاده تقسیم‌بندی می‌کرد.

اما این فقط عملکرد یک چیدمان نبود که باهاوس در نظر می گرفت. کرل با اشاره به فهرست بلندبالایی از اقلام روزمره که همراه با ساختمان طراحی شده اند، می گوید: « هر شی ای از نو تجسم شد. از کارد و چنگال، ابزار، وسایل و ظروف نظافتی گرفته تا کنترل های روشنایی، دریچه ها، درها و وسایل روشنایی، همه اجزای یک ساختمان به طور هدفمند طراحی شده اند."

باهاوس امروزی

هیمن می گوید: «سبک باهاوس در دهه 1930 تعطیل شد، نه به این دلیل که دیگر کارآمد یا محبوب نبود، بلکه به دلیل سیاست. ولی خوشبختانه برای ما، مفاهیم، شیوه ها و سبک های طراحی هنوز به همان اندازه جالب و فعال هستند. وقتی می خواهیم فضاهایی ساده و تمیز اما کمی سرگرم کننده و با هویت داشته باشیم ، به دنبال فضاهایی بر اساس مفاهیم باهاوس هستیم ، حتی اگر خودمان متوجه این امر نباشیم.»

گاهی اوقات سبک باهاوس از زیبایی شناختی الهام می گیرد. هیمن می گوید: «استفاده از شیشه روی راه پله برای باز نگه داشتن فضا و هوا، استفاده از بتن رنگی روی پیشخوان برای ایجاد دوام و زیبایی، نمونه هایی از کاربرد مفاهیم باهاوس است.»

امروزه فضای داخلی الهام گرفته شده از باهاوس اغلب از رنگ های اصلی در مبلمان اصلی، وسایل، دکورهای شاخص یا هنر گرافیک استفاده می کند. هیمن می‌گوید: « فکر می کنم خیلی جالب است که به فروشگاه محلی بروید و قفسه هایی پر از حوله، قالیچه، روبالشی با طرح هایی ببینید که مطمئنا باوهاوس را به عنوان منشا الهام خود نشان می دهند .»

هیمن همچنین ریشه های سبک باهاوس را در سبک های تزئینی معاصر می بیند. او با استفاده از  خانه های روستایی مدرن و ژاپنی به عنوان دو نمونه رایج می گوید: «من فکر می کنم پیشرفت طبیعی جنبش باهاوس، در پذیرش «مدرن» و «مینیمالیسم» در تمام سبک های طراحی داخلی است.» هیمن می‌گوید: «دیدن سبک‌های قدیمی‌تر و کلاسیک‌تر یا سنتی‌تر طراحی داخلی که از زاویه دید سبک باهاوس دوباره ابداع شده‌اند و تزئینات آن‌ها از بین رفته‌اند، جالب است. » چیزی شبیه *روکوکوی مدرن؟ مطمئناً، چرا که نه؟ ماکسیمالیسم حداقلی؟ بیایید آن را امتحان کنیم! آن پالت رنگی پراز رنگ را در نظر بگیرید و آن را با مقداری رنگ خاکستری ملایم کنید یا با کمی رنگ سیاه آن را تیره کنید تا حس قرن بیست و یکمی داشته باشید."

(*روکوکو  : اصطلاحی است در تاریخ هنر برای توصیف هنر تزئینی در زمینه‌های مختلف معماری، بنا آرایی، نقاشی، پیکرسازی، طراحی اثاثیه و اشیاء زینتی.)

هیمن می گوید: « گاهی اوقات، تأثیر سبک باهاوس در ذهنیت تزیینی دیده می شود . خلاقیت، حل مساله و سازگاری که ما برای ساختن فضاها به کار می بریم . توسعه ایده ها و نوآوری از ویژگی های مکتب باهاوس است. روش"کنده کاری کردن" یک قطعه از اثاثیه منزل را در نظر بگیرید تا مانند چیز دیگری عمل کند یا به گونه ای عمل کند که در ابتدا طراحی نشده است. جالب است بدانید که لوله فلزی صنعتی به یک میله پرده فرانسوی تبدیل شده یا اینکه یک میله حوله ای ۲۴ اینچی به یک دستگیره در تبدیل شده است. فکر می کنم سبک باهاوس موافق اتفاقات این چنینی باشد! "

افراد دارای مهارت در این زمینه

در صورتی که در این زمینه تخصص یا مهارتی دارید، پس از ثبت نام در سایت و تکمیل فرم مشخصات شخصی ، پروفایل خود را به لیست زیر اضافه نمایید .