نویسنده: ادواردو سوزا

نمادهای متعددی مثل نمادهای حمام مردانه و زنانه، صلیب نماد سلامت و نماد جهانی Wi-Fi وجود دارند که از موانع زبانی فراتر می روند و به راحتی توسط مردمِ فرهنگ های مختلف شناسایی و درک شوند. در میان این نمادهای جهانی، می توان به نماد بازیافت اشاره کرد .این نماد در سال 1971 توسط معمار و طراح گری اندرسون، که دانشجوی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی بود، طراحی شد . نماد بازیافت یک چرخه پیوسته را به تصویر می‌کشد و مثلثی با سه فلش است که در جهت عقربه‌های ساعت مرتب شده‌اند، و هر کدام نمایانگر صنعت، مصرف‌کنندگان و بازیافت هستند.

نکته مهم در مفهوم اقتصاد دایره‌ای، ادغام مجدد موادی است که معمولاً به عنوان زباله تلقی می‌شوند و به چرخه تولید باز می گردند. این مفهوم به ویژه برای صنعت ساخت و ساز که از نظر تاریخی به تخریب و استخراج منابع به منظور تداوم خود وابسته بوده است، اهمیت دارد. در این مورد، هیچ چیز نمادین تر از آجر نیست، که نه تنها نمایانگر ساخت چیزهای جدید است، بلکه نمونه کاملی از نحوه به کارگیری مفهوم اقتصاد دایره ای است. ذهن‌های خلاق چالش بازیافت را پذیرفته‌اند و راه‌حل‌هایی ابداع کرده‌اند که مواد دور ریخته‌شده را به منابع با ارزش تبدیل می‌کند و طیف وسیعی از محصولات را با استفاده از مواد زائد خام از جلبک دریایی و پلاستیک گرفته تا موهای انسان ، تولید می‌کند. این نوآوری‌ها نه تنها به مسائل مهم زیست محیطی می‌پردازند، بلکه اساساً نحوه ساخت و سکونت ما در فضاهایمان را بازتعریف می‌کنند. در این مطلب، هفت روش نوآورانه که زباله‌ها را به آجر تبدیل می‌کنند، بررسی خواهیم کرد.

تبدیل جلبک های مهاجم به خانه

هجوم جلبک های دریایی غیر بومی در امتداد سواحل مکزیک، باعث شد تا جوامع محلی برنامه پاک سازی ساحل را سازماندهی کنند، ، زیرا گونه های مهاجم بدبو شروع به ایجاد مشکلات تنفسی در میان مردم کردند. عمر وازکز سانچز، بنیانگذار شرکت بلوگرین در پورتو مورلوس، این موضوع را فرصتی برای استفاده مجدد از این منبع طبیعی به عنوان یک ماده ساختمانی اولیه دید. پس از شش سال ایده پردازی و آزمایش، او با موفقیت خانه ای با استفاده از جلبک دریایی مخلوط با خشت ساخت.

ترکیب جلبک دریایی سارگاسوم در آجرها، انعطاف‌پذیری قابل‌توجهی را نشان داده است و با توانایی آن در مقاومت در برابر فعالیت‌های لرزه‌ای و بادهای طوفانی که توسط آزمایش‌های انجام‌شده در دانشگاه خودگردان ملی مکزیک (UNAM) تأیید شده است، اثبات شده است. آجرهای سارگاسوم از خرد کردن دو جزء اصلی تولید می شوند: خاک رس (از ضایعات ماسه ساختمانی) و جلبک دریایی. یک واحد مسکونی کوچک با استفاده از این آجرها تنها در 15 روز تکمیل شد،و 50 درصد منابع کمتری نسبت به یک واحد مسکونی معمولی مصرف کرد و به ویژه به دلیل اینرسی حرارتی بالا، که اجازه می دهد گرما در طول روز جمع شده و در شب آزاد شود، متمایز است. هدف بنیانگذار طرح این است که این مصالح ساختمانی را برای ساخت مسکن مقرون به صرفه برای جمعیت های کم درآمد در دسترس قرار دهد و در عین حال این مصالح برای ساختمان های با بودجه بالاتر نیز مناسب باشند. با این حساب این آجرها یک مشکل زیست محیطی را به یک ماده خام ارزشمند و واقعاً پایدار تبدیل می کنند.

استفاده از زباله های شهری برای نمای یک موزه

برای نوسازی و گسترش موزه هنرهای زیبای گنت، طی یک فرآیند بازیافت نوآورانه، ضایعات بتن و شیشه شکسته به آجرهایی تبدیل شدند که نمای این موزه را می پوشانند. این ماده به دلیل نحوۀ به دست آمدن اجزای آن و این واقعیت که نیازی به پختن آن نیست، تنها یک سوم *کربن تجسم یافتۀ یک آجر سنتی را به خود اختصاص می دهد. در نمای این موزه که توسط کارمودی گروک و با همکاری معماران شرکت های TRANS ، BC Materials و Local Works Studio توسعه یافته است، از آجر ضایعاتی استفاده خواهد شد. برای دستیابی به این هدف، روشی برای خرد کردن مواد زائد ساختمانی همراه با آهک برای تشکیل آجرهای خشک و پخته شده ایجاد شد.

(*کربن تجسم یافته : به مجموع انتشار گازهای گلخانه ای مرتبط با استخراج، پردازش، ساخت، حمل و نقل، ساخت و ساز، استفاده و دفع پایان عمر مصالح ساختمانی اشاره دارد.)

اجزای تشکیل دهندۀ این آجر عمدتاً بتن ، سنگ و شیشه خرد شدۀ حاصل از ساختمان های تخریب شده هستند، و در زمان ساخت آن از موادی که عمدتاً در شعاع پنج مایلی موزه گنت جمع آوری شده اند، استفاده می شود. آهک مورد استفاده به عنوان عامل چسبندگی در آجرها، از یک ناحیه، کمی دورتر از مکان موزه، می آید اما هنوز بومی محسوب می شود. هنگامی که مواد خام در داخل یک عمل آورندۀ متحرک به اندازه یک کانتینر حمل و نقل ترکیب می شود، به شکل آجر در می آیند و سپس به مدت 60 روز تحت فرآیند خشک شدن قرار می گیرند. برخلاف آجرهای معمولی که یک یا حتی دو بار در کوره و در دمای بالا پخته می شوند، آجر ضایعاتی استفاده شده در موزه گنت به میزان قابل توجهی انرژی کمتری مصرف می کند. علاوه بر این، در طول فرآیند پخت، کربن را از هوا جذب می کند. جداسازی دی اکسید کربن باعث می شود که آجر طی این فرآیند مقاوم تر شود. هر یک عدد آجر از این نوع، در طول عمر تخمینی 60 سالۀ خود، یک سوم مقدار کربن دی اکسیدِ یک آجر معمولی را تولید می کند. این آجرهای ضایعاتی در قسمت نمای کار توسعۀ موزه که قرار است در سال 2024 تکمیل شود، استفاده خواهند شد.

معنای جدید بخشیدن به زباله های پلاستیکی 

در نایروبی، یک مهندس کنیایی به نام نزامبی ماته، ابتکاری را مدیریت می کند که ، پتانسیل استفاده نشده زباله های پلاستیکی را نشان می دهد. استارت آپ او به نام" Gjenge Makers" به دنبال تبدیل پلاستیک دور ریخته شده به آجرهای سازگار با محیط زیست است که بسیار مقاوم، مقرون به صرفه و دارای اثرات زیست محیطی مثبت هستند. اعتقاد ماته به ارزشمند بودن پلاستیک از مشاهده حجم عظیم زباله های پلاستیکی در محل های دفن زباله و فضاهای عمومی شهرش نشات گرفت. نایروبی پایتخت کشور آفریقایی کنیاست که به سرعت در حال رشد است و هر روز تقریباً 500 تن زباله پلاستیکی تولید می کند و کمتر از 10 درصد آن بازیافت می شود.

تکنیکی که برای تبدیل این زباله ها به مصالح ساختمانی ابداع شده است، پلاستیک خرد شده را با ماسه ترکیب می کند و یک مخلوط قابل قالب گیری را تشکیل می دهد که پس از قرار گرفتن در معرض گرما، به یک بلوک محکم و سبک با مزیت هایی نسبت به بتن تبدیل می شود. این آجرهای پایدار هفت برابر استحکام بیشتری دارند، سبک تر هستند. ، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه و از نظر زیست محیطی مفید هستند. علاوه بر این، هزینه تولید آنها تا 15٪ کمتر از آجرهای بتنی است و به دلیل ماهیت فیبری پلاستیک، حفره های هوا در طول فرآیند تولید حذف می شوند و در نتیجه استحکام زیادی در برابر فشار داشته و دوام بیشتری دارند. کار الهام بخش تیم او، بر پتانسیل تحول آفرین نوآوری پایدار در مقابله با چالش های زیست محیطی و اجتماعی را تاکید می کند.

مثال بعدی از هلند است ، پروژه ای که با نام"Precious Plastic(پلاستیک گرانبها)" توسعه یافته است. این راه حل نوآورانۀ تولید آجر بازیافتی، مشکلات آلودگی پلاستیکی و مسکن ارزان قیمت را حل می کند. در حالی که زباله‌های پلاستیکی اقیانوس‌ها را ویران می‌کنند و صنعت ساخت‌وساز به میزان قابل توجهی در انتشار کربن کمک می‌کند، این آجر یک جایگزین مقرون‌به‌صرفه و از نظر زیست‌محیطی پایدار، ارائه می‌دهد. هر آجری که با ماشین‌های بازیافتی که برای همگان قابل استفاده است تولید می‌شود، می‌تواند 1.5 کیلوگرم زباله پلاستیکی را در خود نگه دارد و برای مونتاژ و اتصال آسان آجرها به یکدیگر طراحی شده است که امکان ساخت سریع را حتی توسط سازندگان بی‌تجربه فراهم می‌کند. این آجرها به طور بالقوه برای ساخت مسکن های مقرون به صرفه، پناهگاه ها در زمان بلایای طبیعی و ساختمان های عمومی، با تاکید بر سازگاری آنها با محیط زیست مفید هستند. این ابتکار که در پلتفرم " پلاستیک گرانبها" به عنوان بخشی از هشتک جنبش آجر بازیافتی به اشتراک گذاشته شده است، روشی امیدوارکننده برای مبارزه با آلودگی پلاستیکی، پیشبرد ساخت و سازهای پایدار و رفع نیازهای مسکن جهانی ارائه می دهد.

آجر K-BRIQ®  : پیشگام اقتصاد دایره ای در ساخت و ساز

آجر K-BRIQ® از بریتانیا می آید و توسط شرکتKenotec  تولید شده و هدف آن بازتعریف ساخت و ساز پایدار است. این آجر از مواد بی اثر بازیافتی به عنوان یک جایگزین کم کربن برای ساختمان سازی سنتی ساخته شده است که با محیط های داخلی و خارجی سازگار است. در مقایسه با یک آجر رسی معمولی، ردپای کربن آن کمتر از 5 درصد است زیرا فرآیند پخت را طی نمی کند. علاوه بر این، حدود 90 درصد از مواد تشکیل دهندۀ آن از زباله های ساخت و ساز بازیافت شده است و نیازی به استفاده از سیمان (یکی دیگر از عوامل انتشار کربن) ندارد. این آجرهای ساخت و ساز دارای روکش رنگی است که نیازی به رنگ آمیزی یا انجام عملیات سطحی ندارد و این قابلیت را داردکه با استفاده از رنگدانه های بازیافتی ، رنگ های مختلفی را تولید کند . ویژگی‌های اجرایی این آجر و «قابلیت ساخت» آن، آن را برای اکثر کاربردهایی که معمولاً برای محصولات سنتی مثل آجر/سیمان در نظر گرفته می شوند و از نظر تاریخی برای محصولات خشک‌شده در هوا نامناسب است، مناسب می‌سازد.

آجرK-BRIQ®  که توسط هیئت صدور گواهینامه استاندارد محصولات ساختمانی بریتانیا تایید شده و گواهی اطلاعات زیست محیطی مصالح ساختمانی آن نیز به زودی صادر می‌شود، در طیف وسیعی از سیزده رنگ موجود است که همگی از رنگدانه‌های بازیافتی ساخته شده‌اند و رنگ‌های دیگر را می‌توان از طریق ترکیب به دست آورد. این محصول در مراحل پایانی خود برای صدور گواهینامه استاندارد محصولات ساختمانیبریتانیا است و امکان استفاده تجاری از آن را از اواخر تابستان 2023 فراهم می شود. گواهی اطلاعات زیست محیطی مصالح ساختمانی (EPD) و راهنمای ساخت آن نیز در پایان سال 2023 در دسترس عموم خواهد بود. این شرکت امیدوار است طی یک سال آینده، 3 میلیون بلوک تحویل دهد.

استفاده از پسماندهای صنعتی

راه حل پیشگامانۀ آجرهای راینو که توسط مانیش کوتاری ، کارآفرین، مالک و مدیر عامل شرکت ماشین آلات راینو، برای ساخت آجر و استفاده از ضایعات صنعتی ارائه شده است، برخلاف سرامیک های معمولی که به دلیل فرآیند تولید و آلودگی هوا هزینه زیست محیطی بالایی دارند، از 75 درصد گرد و غبار ریخته گری و 25 درصد پلاستیک بازیافتی تشکیل شده است. گرد و غبار ریز ریخته گری که قبلاً غیرقابل استفاده بود، به عنوان یک عنصر حیاتی در این آجرها استفاده جدیدی پیدا می کند، در حالی که پلاستیک بازیافتی به عنوان یک عامل چسبندگی موثر عمل می کند و نیاز به آب را در فرآیند تولید جایگزین می کند و درنتیجه ویژگی های زیست محیطی این آجر را بیشتر می کند. آجرهای راینو ۲.۵ برابر قوی‌تر و ۲۵ درصد سبک‌تر از آجرهای سنتی هستند و ترکیب منحصربه‌فردشان به آن‌ها اجازه می‌دهد تا فشار بیشتری را در مقایسه با آجرهای رسی معمولی تحمل کنند و یکپارچگی ساختاری را حتی در هنگام سوراخ کردن یا تکه کردن آجر حفظ کنند. علاوه بر این، آنها بسیار سریع تولید می شوند و فقط 30 دقیقه پس از تولید برای استفاده آماده هستند.

همچنین مواد خام می توانند از مکان های غیر معمول به دست بیایند. الی بیرخاد، فارغ التحصیل آکادمی طراحی آیندهوون، از طریق پروژه "ساخت و ساز بومی" خود، آجرهای زیست بومی را توسعه داده است. آجرهای او با استفاده از خاک رس مخلوط با کود اسب، بطری های شیشه ای ، پشم ، پودر کاه مزرعه، غلات مصرف شده از آبجوسازی و موهای آرایشگاه ساخته شده است. بله، درست شنیده اید، موی انسان. پروژه او میراث آجری تپه های چیلترن را احیا می کند و با اثر جهانی شدن بر صنایع بومی مبارزه می کند. خانم بیرخاد با ترکیب مواد خاص بومی ، پیوند بین معماری، زیبایی‌شناسی و فرهنگ را تقویت می‌کند و مهارت های دست ساز را پرورش می دهد. سرمایه‌گذاری او بازتاب فراخوانی گسترده‌تر، برای حفاظت از صنایع و مهارت‌های در معرض انقراض است و بر ضرورت حفظ میراث در دنیایی در حال تغییر تأکید می‌کند. "ساخت و ساز بومی" گواهی بر پایداری خلاقانه و احترام به میراث محلی است که ما را به سوی آینده ای آگاهانه تر هدایت می کند.

با بازتعریف زباله به عنوان یک منبع ارزشمند، صنعت ساخت و ساز شاهد یک انقلاب زیست محیطی است که توسط ذهن های نوآور هدایت می شود. از استفاده از جلبک دریایی مهاجم برای ایجاد خانه‌های انعطاف‌پذیر گرفته، تا تبدیل پلاستیک‌های دور ریخته‌شده به آجرهای مقاوم، اقتصاد دایره‌ای در آجرهایی که ارزش‌های محیطی و اجتماعی را در بر می‌گیرند، ظاهر می‌شود و خانه های جذاب، بادوام و مقرون به صرفه را شکل می‌دهد. درحالی که جهان در جستجوی راه‌های خلاقانه برای مقابله با چالش‌های جهانی است، داستان این تحولات ، الهام‌بخش به کارگیری شیوه‌های مسئولانه برای ساخت فردایی آگاهانه تر است.

افراد دارای مهارت در این زمینه

در صورتی که در این زمینه تخصص یا مهارتی دارید، پس از ثبت نام در سایت و تکمیل فرم مشخصات شخصی ، پروفایل خود را به لیست زیر اضافه نمایید .