پیش از این چهار برنامه درسی دانشگاهی مختلف، هوش مصنوعی را در واحد‌های درسی خود وارد کرده‌اند و  برخی از این دانشگاه ها به غیرمنتظره‌ترین روش های ممکن، این کار را انجام داده اند.

از زمان شکوفایی هوش مصنوعی، مقالات بیشماری در مورد چگونگی استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در همه بخش های صنعت معماری نوشته شده است. واضح است که هوش مصنوعی به شدت در حال تغییر رویه در معماری است. از معمارانی که تصاویر و طراحی‌های جدید خود را با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند Dall-e و میدجورنی ارائه می کنند گرفته، تا شرکت‌هایی که انواع داده‌ها را جمع‌آوری می‌کنند تا مدل‌های هوش مصنوعی محاسباتی ایجاد ‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد پروژه‌های مقیاس بزرگ را انجام دهند.

از سوی دیگر، فناوری هوش مصنوعی در زمینه آموزشی بسیار کند‌تر بوده است، به طوری که عمدتاً دانشگاه‌ها آن را به تدریج از طریق سمینارها و کارگاه‌های آموزشی ارائه کرده اند و شاید کمتر آن را از طریق دوره‌های کاملاً تکامل‌یافته به برنامه درسی خود وارد کرده باشند. به موازات آن، برخی از دانشگاهیان (و به طور کلی معماران) از این می ترسند که هوش مصنوعی بر فرآیند طراحی معماری سایه افکند و منجر به طراحی های توخالی و سطحی شود که صرفاً از طریق تصاویر خیره کننده، دیگران را تحت تأثیر قرار می دهند. بنابراین، این سوال مطرح می شود که آیا دانشگاه ها باید هوش مصنوعی را در برنامه درسی دانشکده معماری وارد کنند؟ و اگر چنین است، چگونه باید هوش مصنوعی در دروس دانشگاهی ادغام شود؟

آیا باید هوش مصنوعی را صرفاً به عنوان ابزار دیگری برای تصویرسازی در نظر گرفت؟

آیا باید بخشی از دوره طراحی شود؟

آیا دانش جویان باید یاد بگیرند که چگونه از آن به عنوان ابزاری برای فناوری معماری استفاده کنند؟

مثال‌های زیر چهار برنامه دانشگاهی مختلف را نشان می‌دهند که اخیراً هوش مصنوعی را را وارد برنامه درسی خود کرده اند. برخی از این دانشگاه ها به غیرمنتظره‌ترین روش های ممکن، این کار را انجام داده اند.

1- دانشگاه ادینبورو | دانشکده معماری و معماریِ چشم انداز

در ترم پاییز 2023، مارک دوریان و ماریا میتسولا، یک واحد درس طراحیِ سال سومی با عنوان "هوش مصنوعی و یادگیری بیشتر در مورد آن"را برگزار کردند. در خلاصه این واحد آمده است: «ما به کار مبتکرانه با رابط های تصویری و متنی مولد علاقه مند بودیم، و مسیر تحقیقاتی را گسترش دادیم که صرفاً عامل خلاقانه را به سیستم واگذار نمی کند، و کاربر را به مصرف کننده چیزی که سیستم باز می گرداند تبدیل نمی کند. در عوض، ما به دنبال کشف رویکردهایی بودیم که روش های موشکافانه ای برای «صحبت کردن» با دستگاه دیجیتال پیدا می‌کردند، و به نتایج غیرمنتظره و لحظات عدم تطابقی مربوط می شدند که احتمالاتی را برای گمانه زنی معماری در تصاویر ظاهرا یکپارچه باز می کردند." 

دانش‌جویان باید فهرستی از خانه‌های مدرن «مشهور» معماری را (مثل ویلای مالاپارته، خانه ایمز، ویلای تونگدهات و غیره) انتخاب می‌کردند و از پلتفرم‌های هوش مصنوعی برای اعمال یک سری تغییرات در منبع اصلی استفاده می‌کردند. مسلماً، این فرآیند با تشویق پرداختن به «ناشناخته‌ها»، تحول جدیدی را به مطالعات پیشین و به طور کلی تحقیقات طراحی می‌دهد. به طور مشابه با اینکه آزمایش با مواد آنالوگ ممکن است به جهت گیری های بی‌سابقه ای در طراحی  منجر شود، این واحد درسی بررسی کرد که چگونه می‌توان از هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار طراحی تحقیقاتی، به جای یک ماشین تصویرسازی استفاده کرد. بنابراین در این کلاس ها ساختمان‌های نمادین و متعارف را به شرایط و فضایی غیرعادی تبدیل کردیم. برای مثال خانه ایمز که داستایوفسکی در آن اقامت داشته یا ویلای *مالاپارته، تبدیل به زندان شدند.

(*مالاپارته : نویسنده ایتالیایی)

2- دانشگاه باث | گروه معماری و عمران

در اکتبر 2024 دوره کارشناسی ارشد هوش مصنوعی در مهندسی و طراحی، برای اولین بار در دانشگاه باث برگزار می شود. این دوره به عنوان اولین دوره در نوع خود شناخته می شود که به آموزش طراحی مولد و مهارت های اختیاری و بررسی جنبه های فنی تر فناوری هوش مصنوعی می پردازد. آنها فرآیندهای اتوماسیون و تولید و همچنین نقش داده های بزرگ، *دوقلوهای دیجیتال و اینترنت اشیاء را بررسی خواهند کرد و اطلاعاتی مقدماتی به دست خواهند آورد که چگونه می توانند در ایجاد راه حل های چند جانبه و پایدار برای مشکلات پیچیده شهری و ساخت و ساز از این موارد کمک بگیرند.

(*دوقلوی دیجیتال : نمایشی دیجیتال از یک شیء فیزیکی، فرآیند یا سرویس است. یک دوقلوی دیجیتالی می‌تواند ماکتی دیجیتال از یک شیء همچون موتور جت یا مزارع توربین بادی یا حتی موارد بزرگتری همچون ساختمان‌ها یا تمامی شهرها، در جهان فیزیکی باشد.)

4- دانشگاه فلوریدا آتلانتیک | دانشکده معماری

دانشکده معماری دانشگاه فلوریدا آتلانتیک یکی از اولین دانشگاه‌هایی در ایالات متحده است که یادگیری هوش مصنوعی را در قالب برنامه *کارشناسی حرفه ای پنج ساله خود در سطح پیشرفته ادغام کرده است. سه سال اول بر رابطۀ میان شیوه های آنالوگ و دیجیتال تمرکز دارد تا از هر دو درک و شناخت کافی را در دانش جویان ایجاد کنند. هدف این است که به آنها آموزش داده شود تا به این فکر کنند که چگونه قوانینی را بسازند که آنها را به سمت طراحی سوق دهد، نه رسانه ای که از طریق آن کار طراحی را انجام دهند. در دو سال پایانی دوره، دانشجویان با فناوری‌های پیشرفته هوش مصنوعی مانند الگوریتم‌ها، مجموعه داده‌های سه بعدی و همچنین *نقشه‌های خودسازمان‌ دهنده آشنا می‌شوند و تشویق می‌شوند تا فراتر از ساختمان‌ها طراحی کنند و در عوض فرآیندها، سیستم‌ها و جریان‌های کاری را برای ارائه نتایج مشخص طراحی کنند.

(*کارشناسی حرفه ای پنج ساله : این دوره متفاوت از یک مدرک پیش حرفه ای چهار ساله در معماری، مانند لیسانس علوم در معماری است و برخی از واحدهای درسی ممکن است مدت زمان مطالعه را تغییر دهند تا تجربه کاری و آموزش مشارکتی را در این دوره ادغام کنند.)

(*نقشه‌های خودسازمان‌دهنده:  یا شبکه‌های عصبی خود سازمان دهنده یک روش مصورسازی داده‌‌ها است که در آن ابعاد داده‌ها را از طریق کاربرد شبکه عصبی خود سازمان‌ دهنده کاهش می‌دهند.)

جوزف چوما، مدیر این دانشکده می گوید: "برای من جالب بود که چگونه یک اصل شروع به در برگرفتن تحقیقات نوآورانه تر می کند، و چگونه یک طرح شروع به ایجاد محدودیت های اصولی بیشتر می کند. فناوری هوش مصنوعی نه تنها باید به دانش‌جویان نحوه طراحی ساختمان‌ها (یعنی محصولات) را بیاموزد، بلکه باید فرآیندها و سیستم‌هایی را نیز که از طریق آن طراحی می‌کنند (یعنی روش‌های تحقیق) را توسعه دهد "

5- موسسه معماری پیشرفته کاتالونیا

و در آخر، با شروع سال تحصیلی 2024-2025 درموسسه معماری پیشرفته کاتالونیا، برای دانشجویان کارشناسی ارشد معماری و محیط ساخت دست بشر، یک برنامه منحصر به فرد در زمینۀ هوش مصنوعی با تمرکز بر پایداری محیطی و کربن زدایی از فعالیت های انسانی در صنعت معماری و ساخت و ساز ارائه شده است. این دوره مبتنی بر کاربردهای هوش مصنوعی در دنیای واقعی است، و دانشجویان را تشویق می‌کند تا با مجموعه‌ای از صنایع همکاری کنند و روی طراحی بازسازی، ساخت‌وساز هوشمند، اکوسیستم‌های طبیعی، خنثی سازی انتشار کربن و فرآیندهای طراحی مشترک تحقیق کنند.

ظاهراً هیچ پیشینه ای در مورد نحوه ادغام هوش مصنوعی در دانشکده های معماری وجود ندارد. این چهار دوره با شیوۀ نوآورانه خود به فناوری هوش مصنوعی، از تمرکز بر مزایای فنی آن گرفته تا استفاده از آن به عنوان یک ابزار تحقیق طراحی پرداخته اند و همه اینها ثابت می کند که چقدر ضروری است که هوش مصنوعی را در آموزش معماری شروع کنیم. با این حال، مثبت ترین جنبه آن در این واقعیت نهفته است که همه این دانشگاه ها هوش مصنوعی را به عنوان فرصتی برای اجرای دقیق تر تحقیقات در برنامه درسی دانشجویان معماری می بینند، عملی که اگر به درستی اجرا شود، تأثیر زیادی بر آینده صنعت معماری خواهد داشت. 

نویسنده: ایرینی ماکارونی

افراد دارای مهارت در این زمینه

در صورتی که در این زمینه تخصص یا مهارتی دارید، پس از ثبت نام در سایت و تکمیل فرم مشخصات شخصی ، پروفایل خود را به لیست زیر اضافه نمایید .